Forum stron o Galactick Football

sebex

Główne sukcesy i porażki

Podczas czterech pionierskich podróży przez środkowy Atlantyk w latach 1492-1504 Kolumb - jako pierwszy z Europejczyków - opłynął, zbadał i opisał rejon Morza Karaibskiego, w tym środkową część wysp Bahama, Kubę, Haiti (1492), większość Małych Antyli, Jamajkę (1493) oraz stały ląd Ameryki Południowej w okolicach ujścia rzeki Orinoko (1498) i brzegi Ameryki Północnej na południowo-zachodnim wybrzeżu Morza Karaibskiego (1502, choć niektórzy badacze uznają, że tu mógł go ubiec Amerigo Vespucci). Jako pierwszy Europejczyk usłyszał o rozwiniętych cywilizacjach Mezoameryki i istnieniu "Morza Południowego" (Pacyfiku). Powracające do Hiszpanii okręty Kolumba sprowadziły do Europy pierwszych indiańskich niewolników, przywiozły próbki nieznanych w Starym Świecie roślin (m.in. kukurydzę, ziemniaki, tytoń i kakao), cenne złote ozdoby, perły i wieści o innych bogactwach Nowego Świata. Wśród rzeczy sprowadzonych przez uczestników kolejnych wypraw Kolumba do Ameryki znalazły się m.in. konie i osły, bydło i świnie, trzcina cukrowa, krzewy winorośli i nasiona europejskich roślin uprawnych, narzędzia rolnicze i psy tresowane do chwytania ludzi.

Podczas wypraw pod dowództwem Kolumba wzniesiono pierwsze europejskie osiedla i misje w Ameryce Środkowej (jego brat Bartolomeo w 1496 założył na Haiti Santo Domingo, najstarsze istniejące do dziś hiszpańskie miasto w Ameryce). On też tworzył pierwsze mapy oraz opisy regionu Karaibów i ich mieszkańców. Pionierskie podróże Kolumba - w tym jego osobiste działania - zapoczątkowały epokę odkryć geograficznych na całej Półkuli Zachodniej oraz procesy krwawej konkwisty i rabunkowej eksploatacji obu kontynentów, przymusowej chrystianizacji oraz kolonizacji tubylczych ludów Ameryki (których podczas pierwszej wyprawy Kolumb błędnie nazwał Indios - Indianami).

Kolumb był doświadczonym i dzielnym żeglarzem, ambitnym i wytrwałym organizatorem kolejnych wypraw, ale popełniał też błędy - zaniżał np. długość równika i wielkość Ziemi, wierzył w nierealną za jego czasów możliwość bezpośredniego dotarcia do Japonii i Chin po wypłynięciu z Europy w kierunku zachodnim. Krytykowany za skromne zdobycze materialne dostarczane władcom Hiszpanii (a zwłaszcza brak dużych ilości złota i przypraw korzennych), nieudolne i autokratyczne zarządzanie nowymi hiszpańskimi koloniami oraz prześladowanie tubylców (zob. krytyka Bartolomé de Las Casas), toczył wieloletnie spory o utrzymanie władzy i obiecane mu przywileje. Chociaż nie odbył planowanej podróży dookoła świata i najprawdopodobniej umarł z fałszywym przekonaniem, że dopłynął do brzegów Azji, to jego nazwisko stało się symbolem wielkich odkryć, nie tylko geograficznych.

Podróże Kolumba - oraz rozpowszechniane w całej Europie relacje z nich (i o nich) - zapoczątkowały trwały proces europejskiej kolonizacji obu Ameryk oraz wiele istotnych i nieodwracalnych zmian społecznych, politycznych, ekonomicznych, kulturalnych i przyrodniczych po obu stronach Atlantyku - z dzisiejszego punktu widzenia często kontrowersyjnych i po części tragicznych (jak wyniszczenie setek tubylczych ludów Zachodniej Półkuli i gwałtowny upadek kilku zaawansowanych cywilizacji prekolumbijskich). Głęboki, trwały i globalny charakter tych zmian, które - zapoczątkowane pionierskimi wyprawami Kolumba - doprowadziły do integracji Starego i Nowego Świata, nadały jego podróżom, odkryciom i relacjom nie tylko przełomowy charakter, ale i wielowymiarowe znaczenie symboliczne (przyczyniając się do powstania "białej" i "czarnej" legendy Kolumba).

Wczesne lata

Kolumb prawdopodobnie urodził się w Genui w domu przy Porta dell'Olivella pomiędzy 25 sierpnia a 31 października 1451 roku. Był synem genueńskiego tkacza i drobnego kupca, Domenico Colombo. Jako młodzieniec Kolumb zaczął pracować w domu bankowym Centurionich i w związku z profesją rozpoczął morskie podróże, żeglując po okolicznych akwenach w celach handlowych (np. w 1475 na wyspę Chios). W 1476 prawdopodobnie popłynął z konwojem genueńskich statków handlowych do Lizbony i Flandrii, jednak niedaleko przylądka Św. Wincentego flota francusko-portugalska napadła na konwój i rozbiła go. Cudem uratowany Kolumb, jako rozbitek dopłynął na ląd w pobliżu Lagos. Po kilku tygodniach wyjechał do Lizbony. Zaczął pracę w lizbońskiej filii banku Centurionich. W celach handlowych wypływał na swe pierwsze oceaniczne podróże do Anglii, na Maderę i do Gwinei. W 1479 roku Kolumb ożenił się z Felipą Perestrello de Moniz, córką dawnego gubernatora Porto Santo, wysepki w pobliżu Madery. Rok później urodził im się syn, Diego Colón, a pięć lat później Felipa zmarła. Jako wdowiec, Kolumb znalazł w Hiszpanii dziewczynę - sierotę Beatriz Enriquez. Pomimo, że nigdy się nie pobrali, Kolumb pozostawił jej sporą część swojego majątku i nakazał Diego traktowanie jej jak własnej matki. W roku 1488 urodził im się syn Ferdinand. Kilka lat później, gdy reputacja Kolumba zmalała, jego synowie bardzo pomogli w jej odbudowaniu. Jednocześnie z nauką morskiej praktyki Kolumb studiował pisma antycznych i klasycznych pisarzy, takich jak Strabon, Seneka, Arystoteles i Eneasz Sylwiusz. Wielki wpływ na kształtowanie się światopoglądu Kolumba wywarło dzieło Pierre d'Ailly Imago Mundi, a także pisma i słynna mapa florentyńskiego astronoma Toscanellego. Mieszkając w Portugalii musiał też spotkać się z żywą legendą dalekich morskich podróży na zachód. Współcześnie wydaje się możliwe, że portugalscy i baskijscy rybacy docierali na łowiska nowofundlandzkie i można przypuszczać, że ocierali się o wybrzeża Ameryki Północnej. Te wszystkie informacje utwierdziły Kolumba o możliwości dotarcia do Indii, podróżując na zachód. Zgodnie z ówczesną wiedzą geograficzną, Kolumb znacznie niedoszacował wielkość globu. Był przekonany, że ląd znajduje się zaledwie o kilkanaście tygodni żeglugi. Kolumb swoją wiarę pragnął zaszczepić królowi Portugalii Janowi II. Odesłał on genueńczyka do swoich doradców Junta dos Mathemáticos, którzy, prawdopodobnie na początku 1485 roku, odrzucili plan Kolumba. W lecie 1485 Krzysztof Kolumb przeniósł się do Hiszpanii. Sprawił, że jego pomysłami zainteresowali się dygnitarze Enrique de Guzmán, a później Luis de la Cerda. Idee Kolumba znalazły posłuch na dworze królewskim, lecz dopiero gdy Hiszpania uporała się z rekonkwistą w 1492, można było je zrealizować. Izabela Kastylijska namówiona przez dworzanina Luis de Santángel zezwoliła Kolumbowi na zorganizowanie wyprawy, która miała popłynąć pod banderą korony hiszpańskiej. Wyprawa była finansowana częściowo przez dwór, częściowo przez kupiecką rodzinę Pinzonów. Kolumbowi przyrzeczono dziedziczny tytuł Wielkiego Admirała, Wicekróla odkrytych ziem oraz dziesiątą część zysków.

Pierwsza wyprawa Kolumba

22 maja 1492Kolumb przybył do portu Palos, w którym zgodnie z królewskim nakazem miał otrzymać dwie karawele. Miasto oddało mu do dyspozycji karawele Niña i Pinta. Statki miały około 20 metrów długości i 7 metrów szerokości. Na okręt flagowy Kolumb wydzierżawił od Juana de la Cosa większy statek Santa María. 3 sierpnia 1492 karaka Santa María (280 ton) oraz dwie karawele - Pinta (240 ton) i Niña (100 ton), na których przebywało łącznie około 90 ludzi, podniosły kotwice. Po postoju w Las Palmas na Wyspach Kanaryjskich 5 września eskadra statków ruszyła na zachód. Po ponad dwumiesięcznej żegludze, podczas której zaczęło dochodzić do głosu zniecierpliwienie, 12 października o drugiej nad ranem jeden z marynarzy Rodrigo de Triana dostrzegł ląd. Wyprawa wylądowała prawdopodobnie na Wyspie Watlinga (zwanej przez Indian Guanahani), niewielkiej wyspie grupy Bahama. U krajowców zauważono złote ozdoby. Indagowani o ich pochodzenie wskazali kierunek na południe. Wnioskując z tego, iż znajduje się na północ od głównego lądu, Kolumb obrał nowy kurs na południowy zachód i 28 października odkrył Kubę, a 6 grudnia Haiti (Hispaniolę), którą to wyspę, urzeczony jej pięknem, wybrał na swoją kwaterę. Gdy okręt flagowy Santa María uległ rozbiciu, a w czasie burzy stracono kontakt z Pintą, Kolumb na Niñi, postanowił osobiście dostarczyć wiadomość o odkryciu drogi do Azji na dwór królewski. 16 grudnia pozostawiwszy w ufortyfikowanym forcie Navidad na Hispanioli 43 ochotników z załogi, wypłynął w drogę powrotną. 21 marca 1493 zawinął do portu w Sewilli skąd w triumfalnym pochodzie udał się na dwór królewski do Barcelony ze sprawozdaniem dla kastylijskich monarchów.

Kolumb wiele wysiłku włożył w rozpropagowanie swojego sukcesu. Kilka dni przed wyruszeniem w podróż do Barcelony wysłał w drogę ludzi ze złotem i kolorowymi arami, którzy ogłaszali jego zwycięski powrót. Na trasie ustawiały się tysiące gapiów, zwłaszcza dzieci.

W czasie spotkania z parą królewską Ferdynandem Aragońskim i Izabelą Kastylijską Kolumb roztoczył przed nimi wizję bogactwa, jakie miało spłynąć na Hiszpanię, gdy akcja odkrywcza będzie kontynuowana. Doprowadziło to do prawdziwej gorączki odkrywczej, której kolejnym epizodem była druga wyprawa Kolumba.[/i][/quote][/code]

repsia

Chciałabym zauważyć, że to powinno być w dziale geografia lub historia i też chciałabym zauważyć, że to nie sciaga.pl ^^

Elmo

A ja chciałbym zaóważyć błąd w temacie Very Happy

Albowiem pisze sie KrzysztoF a nie KrzysztoW Razz

Ritsuko

Zgadzam się z Repś. Ale bez obrazy ale po cholere o Kolubmie tak długo jak żaden nauczyciel nie daje wypracowania o nim. Ma być, kiedy wyruszył, kto był naprzykład jego poprzednikiem, co nazwane zostało od niego. Co przywozili z Ameryki i takie cos, no mi się wydaje, że nie mówi się o Kolmbie bez Magellana czy Drake, pynajmniej ja tak myśle. Krótkie zwiazłe pytania zazwyczaj sa na o potrzebne odp. ... przynajmniej tak mi się wydaje, przecież zaden nauczyciel nie pyta i nie wymaga czegos takiego długiego ! Mój np. każe nam robić tabelki, który co odkrył jaką drogę pokonał i w którym roku, naprawde polecam taki sposób. Jak już wspomniałam zgadzam się z Repś to nie sciaga.pl.
Ja osobiscie uwielbiam histori (choć nie mam pamięci do dat ==) i nie napisz czy nie odpowiesz takimi zdaniam. Szczerze ? Nawet nie przeczytałam drugiego akapitu, ale... wyzywaj mnie za to, ja wyraziłam swoje zdanie i amen.

Pewnie podchodze do tego bardzo krytycznie, ale to cała, więcj krytyki niż bezstronnej oceny...

Pozdrawiam
Ritsuko

Gokinka proponuje dodać tu jeszcze WOS, ja mam z nim ciagle jakieś problemy, jakby interesowało mnie co robią politycy, jakbym itak nie była załamana z polityki.

repsia

Rits, to tak jak ja ^^ ale ja już WOSu nie mam ^^

Ritsuko

Zazdrosze, seryjnie zazdroszcze, głupie tam są rzeczy ==